Spis treści Od Redakcji POEZJA Wanda Szado-Kudasikowa – Czterdzieści lat minęło Krzysztof Kokot – Niech się sypie JUTRZENKA WOLNOŚCI Stanisław A. Hodorowicz – To był zbawczy powiew ducha Marek Fryźlewicz – Przygotowania do wizyty Ojca św. Jana Pawła II w Nowym Targu w 1979 r. oraz jej przebieg w świetle archiwalnych dokumentów władz partyjno-administracyjnych miasta Marek Fryźlewicz – 8 VI 1979 r. – niezapomniany dzień z mojego życia Maciej Hodorowicz, Stanisław A. Hodorowicz – Refleksja o istocie i powinności Rodziny Wojciech Malinowski – Tam trzeba było być Z PRZESZŁOŚCI MIASTA I REGIONU Ks. Andrzej Fryźlewicz – Obraz parafii św. Katarzyny i miasta Nowego Targu w świetle wizytacji w 1618 r. Andrzej Skorupa – Gotyckie malarstwo tablicowe na Podhalu Anna Majorczyk, Antoni Nowak – Drukarstwo nowotarskie 1898–1947 Małgorzata Morajko – Schronisko na Turbaczu – konspiracyjna działalność w czasie II wojny światowej Zbigniew Korczak – Propaganda niemiecka i jej przekaz do gmin Podhala w czasie II wojny światowej w świetle archiwalnego dokumentu „Służba informacyjna dla wójtów nr 4” Jacek Bednarz – 50 lat od katastrofy samolotu AN-24 pod szczytem Policy. 2 kwietnia 1969 roku w mojej pamięci Lucyna Czubernat – 20 lat Powiatu Nowotarskiego PRACE I STUDIA ETNOGRAFICZNE Barbara Zgama, Krzysztof Waśkowski – Strategie komunikacyjne i odniesienia kulturowe w tekstach „Ilustrowanego Kuryera Codziennego” i „Gazety Podhalańskiej” na temat śmierci i dwóch pochówków Władysława Orkana Stanisława Trebunia-Staszel – Związek Podhalan ma 100 lat! Kilka uwag na temat podhalańskiego ruchu regionalnego i jego roli w aktywizacji społeczno-kulturowej lokalnych wspólnot Ks. Franciszek Florczyk, Krystyna Jasinski – Historia Koła nr 2 im. Władysława Orkana Nowy Targ Związku Podhalan Ameryki Północnej Franciszek Fryźlewicz – Nowotarski Ośrodek Hodowli Owcy Górskiej – jego zadania, znaczenie i perspektywy rozwoju owcy górskiej Krzysztof Miraj – Turystyka handlowa w przestrzeni miejskiej Nowego Targu MISCELLANEA Stanisław A. Hodorowicz, Maciej Hodorowicz – Ku uniwersytetowi przyszłości Julita Wolska – Wywiad z Maciejem Mensfeldem Ryszard M. Remiszewski – Enklawa aktywnego wypoczynku w Gorcach PAMIĘTNIKI, RELACJE, WSPOMNIENIA Marek Fryźlewicz – Zjazd rodu Krzeptowskich w Zakopanem 31 VII 1938 r. z okazji 130-lecia urodzin Sabały w relacji „Ilustrowanego Kalendarza Podhalańskiego” Włodzimierz Zapiórkowski – Mój pierwszy dzień wojny Józef Staszel – Moje okupacyjne wspomnienia Jan Gryglak – Na trzech kontynentach z karabinem w ręku. Część V Janusz Stopka, Patryk Pisowacki – Krościenko nad Dunajcem we wspomnieniach Józefa Koterby BIOGRAFIE, PORTRETY Stanisław A. Hodorowicz – Wspomnienie o bukowiańskim proboszczu księdzu Stanisławie Foksie Marek Fryźlewicz – Ks. kanonik Franciszek Janczy (1943–2017) – kapłan wierny Bogu i ludziom Antoni Nowak – Andrzej Gazda – strażnik sztandaru 5 Dywizji Syberyjskiej Teresa Pirchała – Błogosławiony ksiądz Józef Stanek – zasłużony ze Spisza Monika Waksmundzka-Hajnos – Jakub Waksmundzki – żołnierz II Rzeczpospolitej Jacek Waksmundzki – Pułkownik dyplomowany Jan Hyc, szef IV Oddziału Sztabu Generalnego Wojska Polskiego Jacek Waksmundzki – Zygmunt Lubertowicz (1883–1958) – nauczyciel, poeta, społecznik. LISTA NIEOBECNYCH Beata Szkaradzińska – Odeszła „Dziunia”, czyli prof. Władysława Fudalewicz-Niemczyk Barbara Zgama, Stanisława Trebunia-Staszel, Stanisław A. Hodorowicz – Andrzej Haniaczyk oddany górskiej ziemi RECENZJE Lucyna Czubernat – „Kardynał Karol Wojtyła – Jan Paweł II do Nowotarżan” Marka Fryźlewicza Grzegorz Watycha – „Nowotarski krajobraz z Janem Pawłem II” Ludmiły Figiel KRONIKA NOWOTARSKA Kinga Łapczyńska-Podraza – Kronika nowotarska 2018.

Spis treści Od Redakcji. POEZJA Wanda Szado-Kudasikowa - Budzi się Miasto. Krzysztof Kokot - Miasto nie zasypia. AKTUALIA Maciej Fryźlewicz - Nowotarski Mistrz Świata - Tadeusz „Taddy” Błażusiak. Paulina Sendecka - Wybrane problemy turystyki górskiej na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego oraz propozycje rozwiązań. Z PRZESZŁOŚCI MIASTA Ks. Andrzej Fryźlewicz - Obraz parafii św. Katarzyny i miasta na początku XVII w. w świetle wizytacji parafii z 1608 r. Ks. Zbigniew Płachta - Inwentaryzacja zabytków kościoła św. Katarzyny w Nowym Targu według stanu na rok 1930. Marek Jarmuła - Prymas Polski ks. kardynał Stefan Wyszyński w Nowym Targu 19 VIII 1957 roku. Magdalena Mrugała - Archiwum zakładowe Urzędu Miasta Nowy Targ - organizacja i funkcjonowanie. Franciszek Fryźlewicz - Stan i potrzeby w zakresie chowu i wypasu owiec górskich w powiecie nowotarskim w latach 70. XX wieku. Marek Fryźlewicz - Nowotarskie kuśnierstwo lat 70. XX wieku według „Raportu w sprawie garbarstwa skór owczych i produkcji wyrobów kożuszniczych w sektorze nieuspołecznionym w mieście Nowy Targ”. Z PRZESZŁOŚCI REGIONU Andrzej Skorupa - Zabytkowa architektura sakralna na Polskim Spiszu. Część I. Kościoły. Franciszek Łojas-Kośla - Wspomnienie z wymarszu górali na III Powstanie Śląskie z Zakopanego w dniu 3 maja 1921 roku. Jacek Waksmundzki - Śladem Legionów Polskich - Czarny Dunajec 1934. Przemysław Stanko - 680 lat wsi Tylmanowej. Fragmenty Dzienników Lokacyjnych wydanych z okazji 680-lecia Tylmanowej. Wybór i opracowanie Monika Groń. Przemysław Stanko - 600 lat lokacji Ochotnicy. Fragmenty Dzienników Lokacyjnych wydanych z okazji 600-lecia Ochotnicy. Wybór i opracowanie Monika Groń. Barbara Zgama - Jabłonka na Orawie po jubileuszu 450-lecia lokacji wsi. PRACE I STUDIA ETNOGRAFICZNE Adrianna Beczek - Badania w Szaflarach - perspektywa antropologiczna. Barbara Gałdyś - „Gliczarowski” Leonardo da Vinci i jego duchowi spadkobiercy. Bartłomiej Koszarek - Kulturotwórcza rola bukowiańskiego Domu Ludowego. Adam Sawina - Wielki Redyk 1972 roku. MISCELLANEA Maciej Hodorowicz, Stanisław A. Hodorowicz - Mądra Wiara. Joanna Chułek - Spotkanie z Podhalem - czyli o bytowaniu na gazdówce u Stanuchów. Stanisław A. Hodorowicz - Świadomość górali „życia po życiu”. PAMIĘTNIKI, RELACJE, WSPOMNIENIA Jan Gryglak - Na trzech kontynentach z karabinem w ręku. Część III. Maria Szoska - Z dziejów jednej szkoły. Część II. Janusz Baster - Refleksje nad rodzinnym albumem. Związki rodziny Naporów z Zagrody w Koninie z rodziną Władysława Orkana. BIOGRAFIE, PORTRETY Dominika Wolska - Malarz gór i miasta - Mieczysław Szopiński (1902-1975). Ryszard M. Remiszewski - Kurier słowa Bożego. Franciszek Łojas-Kośla - Prezes Związku Podhalan w Ameryce Północnej Antoni Dąbrowski (1934-1944). Ryszard M. Remiszewski - Nieprawdopodobna historia ula w Jurgowie. Stanisława Trebunia-Staszel - „Poezja to miłość do ludzi i do mojej małej ojczyzny”. Franciszek Łojas-Kośla laureatem nagrody Oskara Kolberga. LISTA NIEOBECNYCH Ks. Andrzej Fryźlewicz - Kardynał Franciszek Macharski - twórca polskich przemian. Leszek Mikołajski, Marek Fryźlewicz - Wspomnienie o śp. ks. prałacie Franciszku Chowańcu (1931-2015). Beata Szkaradzińska - Dr Stanisław Kołodziejski - oficer, adwokat i działacz społeczny. RECENZJE Barbara Zgama - O „Kulturemach podhalańskich” Macieja Raka. Wieczesław Augustyniak - „Słowo u Gaździny Podhala”. ZAPOWIEDZI Krzysztof Waśkowski - Zapowiedź wydawnicza książki Jacka Waksmundzkiego „Bohaterowie nowotarskiego gimnazjum 1904-1945”. KRONIKA NOWOTARSKA Milena Pilarska - Kronika nowotarska 2016.

Spis treści: Od Redakcji 1. Słowo od Redakcji – prof. dr hab. Stanisław A. Hodorowicz Poezja 2. Wanda Szado-Kudasikowa – Myśli wiosenne 3. Krzysztof Kokot – Krzok Ku Niepodległej 4. Królowa Polski Niepodległej 5. Ryszard M. Remiszewski – Julian Jerzy Teisseyre – wzbudzał ducha narodowego górali Orawy i Spisza 6. Jan Kuchta – Schyłek wojny i powstanie Niepodległej Polski 7. Marek Fryźlewicz – Odzyskanie niepodległości przez Polskę w 1918 r. oraz jej rozwój do 1928 r. w świetle wykładu Aleksandra Janowskiego pt. „Po 10 latach niepodległości” 8. Jacek Waksmundzki – Legioniści z Waksmunda 9. Marek Fryźlewicz – 20-lecie odzyskania niepodległości w Nowym Targu w 1938 r. – „Podhale dla armii” 10. Stanisław Watycha – Sierżanta Franciszka Watychy droga do niepodległości 11. Stanisław A. Hodorowicz – O działalności Polskiego Komitetu Opieki Społecznej w Bukowinie Tatrzańskiej na podstawie wspomnień i zapisków Andrzeja Hodorowicza 12. Jacek Waksmundzki – Ksiądz Józef Fudali – wierny Ojczyźnie Z przeszłości miasta i regionu 13. Ks. Andrzej Fryźlewicz – Obraz parafii pw. Przenajświętszej Trójcy w Czarnym Dunajcu w świetle wizytacji parafii z 1608 r. 14. Grzegorz Zamoyski – Wieś Niwa w metryce józefińskiej 15. Andrzej Skorupa – Zabytkowa architektura sakralna na Polskim Spiszu. Część II. Kaplice i kapliczki 16. Ks. Zbigniew Płachta – Inwentaryzacja zabytków kościoła św. Anny w Nowym Targu według stanu na rok 1930 17. Andrzej Rajski – 62 lata Sekcji Operacyjnej Nowy Targ Grupy Podhalańskiej Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego 18. Urszula Hanula – Od benedykcji do konsekracji kościoła pw. św. Jana Pawła II w Nowym Targu Prace i studia etnograficzne 19. Stanisława Trebunia-Staszel – „I w chłopskiej piersi Polska chce być”. Idea Niepodległej w podhalańskim ruchu regionalnym 20. Franciszek Fryźlewicz – Stan i perspektywy rozwoju owczarstwa w województwie nowosądeckim oraz wybrane problemy owczarstwa górskiego w latach 80. XX wieku 21. Ewa Kocój – Śladami ostatnich wędrujących pasterzy karpackich. Raport z wiosennego redyku rodziny Szczechowiczów (kwiecień 2018) Miscellanea 22. Stanisław A. Hodorowicz, Maciej Hodorowicz – Przyjaźń Pamiętniki, relacje, wspomnienia 23. Jan Hajnos – Kresowe korzenie mojej rodziny 24. Tadeusz Domin – Wspomnienia z okresu okupacji hitlerowskiej. Część II 25. Jan Gryglak – Na trzech kontynentach z karabinem w ręku. Część IV Biografie, portrety 26. Joanna Gronkowska, Stanisław A. Hodorowicz – Wojciech Tylka-Suleja – słynny przewodnik tatrzański 27. Dawid Golik – Pamięci Władysława Borzęckiego-Mocarnego 28. Zofia Sokołowska – Jan Szostek – pedagog, dyrygent, miłośnik muzyki organowej i śpiewu chóralnego 29. Monika Groń – „Trzeba z pokorą przyjąć to, co los nam przynosi” – wywiad ze Stanisławą Gołdyn, poetką z Ochotnicy Dolnej 30. Maciej Fryźlewicz – Pierwszy medalista olimpijski z Nowego Targu – wywiad z Dawidem Kubackim Lista nieobecnych 31. Jacek Waksmundzki – Ksiądz kanonik Franciszek Truty *1939 – †3 X 2017 32. Jacek Waksmundzki – Ksiądz prałat Wojciech Bryja *1 I 1945 – †4 X 2017 – baca dobry 33. Marek Fryźlewicz – Antonina Ozorowska (1930–2018) – wierna Bogu i kościołowi, rodzinie, Ojczyźnie i człowiekowi w potrzebie 34. Mariusz Foryt – Franciszek Pyzowski (1936–2018) – lekarz weterynarii, społecznik, człowiek wielkiego serca Recenzje 35. Lucyna Czubernat – O „Wypominkach rodzinnych” Bogdy Borowicz Kronika nowotarska 36. Milena Pilarska, Kinga Łapczyńska-Podraza – Kronika nowotarska

Spis treści: Stanisław A. Hodorowicz - Pożegnanie Marka Fryźlewicza podczas Mszy św. w dniu Jego pogrzebu, Wanda Szado-Kudasikowa - Markowi, Krzysztof Kokot - Ku gwiazdom, Z PRZESZŁOŚCI MIASTA I REGIONU: Maciej Downar Zapolski - Nowotarski Kopiec 1910-2020, Piotr Skucha - Wieża wodna na stacji kolejowej w Nowym Targu na tle innych zabytków kolejnictwa oraz inicjatyw promujących dziedzictwo kolei żelaznych w Małopolsce, Andrzej Skorupa - Zarys dziejów Polskiego Spisza do roku 1945, Barbara Zgama - Orawa w granicach Rzeczypospolitej… W 2020 roku minęło sto lat, Adam Sawina - Znane i nieznane wydarzenia kampanii wrześniowej i okupacji w rejonie Raby Wyżnej i Skawy, Krystyna Kachel - Z kart historii Teatru Lalek „Rabcio” w Rabce-Zdroju, SKRZYNIA Z POEZJĄ Wanda Szado-Kudasikowa - Nasturcjowy pożar, Izabela Wójcik - *** Serdusko do Tobie, Izabela Wójcik - Puste gorsety, Krzysztof Kokot - Rogoźnik, Joanna Słodyczka - W tyk rabiańskik lasach, Renata Lipkowska - Zanim usnym, Elżbieta Kolusz - Zima w Nowym Targu, Robert Kowalczyk - Zimowa pocztówka z Orawy, PRACE I MATERIAŁY ETNOGRAFICZNE: Ks. Jan Czesław Krupa Krupiński - Pochodzenie nazw geograficznych Podhala, Stanisława Trebunia-Staszel - „Wojna odebrała im radość”. Mieszkańcy Szaflar w świetle materiałów etnograficznych niemieckiej badaczki Ingeborg Sydow, Ewa Piszczek - Współczesne „cepowiny” na Podhalu jako widowisko. Na podstawie badań w Białce Tatrzańskiej Dorota Wójciak - W wigilijną noc pod Turbaczem. Kilka refleksji z badań etnograficznych, Marek Fryźlewicz - Kuśnierstwo - tradycyjne rzemiosło nowotarskie na przykładzie firmy kuśnierskiej Jana Mieczysława Guziaka, Franciszek Fryźlewicz - Tradycja i współczesność w owczarstwie górskim, MISCELLANEA: Stanisław A. Hodorowicz, Maciej Hodorowicz - Refleksje o wolności, Anna Gródek - Znalazłam klucze i spróbowałam otworzyć nimi drzwi - rozmowa z projektantką mody Anetą Larysą Knap, Bogusława Łazarska - Międzyszkolny Przegląd Recytatorski im. Katarzyny Kracik, Katarzyna Put - Projekt „Owca w mieście” - śladami historii, kultury i tradycji pogranicza polsko-słowackiego Nowy Targ - Kieżmark. PAMIĘTNIKI. WSPOMNIENIA. PORTRETY: Joanna Gronkowska, Iwona Hodorowicz, Stanisław A. Hodorowicz - O Wojciechu Tylce Sulei - słynnym przewodniku i ratowniku tatrzańskim z okazji 150 rocznicy urodzin Iwona Hodorowicz, Stanisław A. Hodorowicz - Maciej Gąsienica Sieczka - jeden z pierwszych i najlepszych przewodników tatrzańskich, Ryszard M. Remiszewski - Jakub Królczyk. Był jak Nikifor w świecie baśniowych metafor, Stanisław Kracik - O mojej Mamie Katarzynie - obrazy zapisane w pamięci serca Antoni Łopata - Helena Łopata - wspomnienie o góralce, która w AGH matematyki i mechaniki uczyła, Celina Sordyl - Krwawa Wigilia we wspomnieniach Anny Ligęzy, Arkadiusz Stefaniak-Guzik - Tragiczne losy schroniska na Lubaniu w pamięci Wiesława Dziewolskiego (1923-2008), Ryszard M. Remiszewski - Piotr Borowy: przypowieść o tym, dlaczego Spisz, Orawa i Czadeckie garną się do Rzeczypospolitej, LISTA NIEOBECNYCH: Stanisława Trebunia-Staszel - Aleksandra Szurmiak-Bogucka, Anna Szopińska - Bogusław Giełczyński - wzór urzędnika, strażaka, pasjonata historii, Marcin Jagła - Odszedł burmistrz Marek Fryźlewicz, Franciszek Szlaga - „Służył z wielką pokorą Bogu i ludziom”. Wspomnienie o ks. Andrzeju Fryźlewiczu, Beata Zalot - Piotr Grzesik (1968-2020) - „Przypadek jest pseudonimem Boga”, Zofia Sokołowska - Jan Mikołajski (1941-2020), Anna Szopińska - Stanisław Watycha (1954-2020) - nowotarżanin, solidarnościowiec, społecznik, RECENZJE: Lucyna Czubernat - O monografii Raby Wyżnej Adama Sawiny, Beata Zalot - „Lud zdolny do życia. Górale podhalańscy w oczach niemieckiego okupanta”, Stanisławy Trebuni-Staszel Ks. Kazimierz Wójtowicz - „Skarby Dursztyna” Krystyny Waniczek, KRONIKA NOWOTARSKA: Kinga Łapczyńska-Podraza - Kronika nowotarska 2019.

Spis treści Od Redakcji POEZJA Wanda Szado-Kudasikowa – Kościół na Niwie Krzysztof Kokot – Continuum Z PRZESZŁOŚCI MIASTA I REGIONU Julian Kowalczyk, Wojciech Groń – 100 lat Oddziału Związku Podhalan w Nowym Targu. Stanisław Apostoł – Jubileusowo śpiewka miastowych Góroli. Nowotarżanie mają głos. Słowo od Redakcji. Katarzyna Pajerska – Mój ojciec Czesław Pajerski. Strażnik historii Nowego Targu. Antoni Nowak – Sprawa spisko-orawska w świetle „Nowości Ilustrowanych” i filmu „Niepodległość”. Antoni Nowak, Mateusz Skupień – Kowaniec. Gorczańska dzielnica Nowego Targu 1346 – 1939. Marek Gruca – Historia sztandaru miasta Nowy Targ. Robert Kowalski – „Pracować wśród swoich i dla swoich”. Okoliczności ufundowania tablicy pamiątkowej poświęconej dr. Janowi Bednarskiemu w stulecie jej odsłonięcia. Andrzej Skorupa – Rzeźba gotycka na Podhalu. Piotr Matoga – Organy w kościele pw. św. Jana Chrzciciela w Orawce. Adam Sawina – Szlak kurierski „Szkoła”. Ryszard M. Remiszewski – Ponadczasowe medale orawskie autorstwa ks. Władysława Pilarczyka. Łukasz Wiater – Krzyże Niepodległości poległych legionistów z Czarnego Dunajca i okolic. SKRZYNIA Z POEZJĄ Roman Dzioboń - Wakacje; Spiekota Wanda Szado-Kudasikowa – Jesienne Miasto Krzysztof Kokot – Czas teraźniejszy Wanda Czubernatowa – Leśno Pani; Listecek w jesieni Jerzy Maria Kiersztyn – Orawie; Przychylę zapiszę Renata Lipkowska – Jesienna muzyka; Bukiet Joanna Słodyczka – Refleksja z orzechem PRACE I MATERIAŁY ETNOGRAFICZNE Małgorzata Wesołowska – Dziko rosnące rośliny w diecie dawnych mieszkańców Podhala. Małgorzata Wesołowska, Iwona Hodorowicz – Miejsce zwierząt w magii górali Podhala. Beata Zalot – Zanim kamień stracił duszę – rozmowa z dr Justyną Cząstką-Kłapytą Rodzinne świętowanie. Słowo od Redakcji. Stanisława Trebunia-Staszel – Zwyczaje i obrzędy z perspektywy etnologicznej. Maria Kukuc-Frączysta – Wierzenia i praktyki narodzinowe w kulturze podhalańskiej. Dorota Trebunia – Czas zaślubin i wesela. Kilka spostrzeżeń młodej badaczki na podstawie relacji zgromadzonych we wsiach Ciche, Dział, Kościelisko, Poronin i Suche. Ewa Piszczek – Zwyczaje i rytuały funeralne w relacjach najstarszych mieszkańców Podhala. MISCELLANEA Iwona Hodorowicz, Maciej Hodorowicz, Stanisław A. Hodorowicz – Bukowiańska karta w dziejach Sanktuarium Matki Bożej Jaworzyńskiej Królowej Tatr. Paulina Dembska-Sięka – Pradawne i współczesne tajemnice odsłonięcia skalnego na Samorodach w Nowym Targu. Krzysztof Miraj – „Głód ziemi” na podhalańskiej wsi a użytkowanie gruntów. Arkadiusz Stefaniak-Guzik, Aleksandra Drab – Górale w III powstaniu śląskim Janusz Stopka – Marzenia olimpijskie. Józef Figura – Janina Tętnowska: Życie kolorami przetykane. Lucyna Czubernat – Szkolnictwo zawodowe wobec przemian cywilizacyjnych na przykładzie Zespołu Szkół nr 1 im. Władysława Orkana w Nowym Targu. PAMIĘTNIKI. WSPOMNIENIA. PORTRETY Andrzej Buchner – Nowotarski architekt Ludwik Panczakiewicz (1873-1935) i jego słynne kamienice. Iwona Hodorowicz, Stanisław A. Hodorowicz – O Klemensie Bachledzie z okazji minionej 110 rocznicy jego tragicznej śmierci. Arkadiusz Stefaniak-Guzik – Wspomnienie o kapitanie Eugeniuszu Frajdenbergu. Jan Gryglak – Na trzech kontynentach z karabinem w ręku. Część VI. Ryszard M. Remiszewski – Marceli Harasimowicz bywał w Pieninach i na Podhalu. Michał Pietrzak – Cisi bohaterowie. Szkice biograficzne mieszkańców gminy Raba Wyżna walczących o niepodległość Ojczyzny. RECENZJE Tadeusz M. Trajdos – Kilka spostrzeżeń na temat regionalistyki spiskiej w ostatnich latach. Andrzej Skorupa – Na marginesie książki „Sacrum na płótnie malowane”. Barbara Zgama – Z historii Chyżnego na Orawie – recenzja książki „Chyżne Marii Małysy i Jana Żołny”. Grażyna Krzysztofiak – „Mały królewic” w tłumaczeniu Stanisławy Trebuni-Staszel. Kinga Łapczyńska-Podraza – Kronika nowotarska 2020

Spis treści: POEZJA Wanda Szado-Kudasikowa – Poeta czuły Krzysztof Kokot – Nie spotykam cię już Z PRZESZŁOŚCI MIASTA I REGIONU Adam Jachymiak - Nieznane dokumenty NZPS Podhale: od Baty do Kombinatu ... Małgorzata Morajko, Danuta Hajnos - 110 lat Towarzystwa Bursy Gimnazjalnej w Nowym Targu Lesław Dali - Sztandar Stronnictwa Narodowego Powiatu Nowotarskiego z 1937 roku Piotr Matoga - Historia organów w kościele pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Nowym Targu Tadeusz M. Trajdos - Pobożne legaty z księgi testamentów 1660-1747 w Starej Lubowli Grzegorz Zamoyski - Krościenko w latach osiemdziesiątych XVIII wieku Stanisław A. Hodorowicz, Iwona Hodorowicz, Maciej Hodorowicz – Jędrzej Dziadoń i inni Górale w kontekście walki o polskość Morskiego Oka SKRZYNIA Z POEZJĄ Wanda Szado-Kudasikowa - Spacer w jesieni Krzysztof Kokot - Dym i my (Dymimy) Pępek świata Jerzy M. Kiersztyn - Mgnienia Jakhań dojść Roman Oleksy - Wirtuoz Spacer Joanna Słodyczka - Chwytam dzień Nocna uczta Wanda Czubernatowa - Siedzi poetka w kępie wrotyczy. Maria Osa - Przemijanie PRACE I MATERIAŁY ETNOGRAFICZNE Andrzej Skorupa - O dawnym budownictwie mieszkaniowym na Polskim Spiszu Joanna Słodyczka - Życie kulturalne wsi Raba Wyżna w latach 1918-1989 Anna Trebunia-Wyrostek - Władysław Trebunia-Tutka. Życie pędzlem pisane .. Iwona Hodorowicz, Maciej Hodorowicz, Stanisław A. Hodorowicz - O kilku cechach tożsamościowych górali Skalnego Podhala Dorota Wójciak - Honor na co dzień - góralska koncepcja honoru i honorności Maria Krzeptowska-Jasinek - Dzieje sołtysiego rodu Nowobilskich z Białki MISCELLANEA Ryszard M. Remiszewski - Czy bp Juliusz Bursche bywał na Babiej Górze? Krzysztof Miraj - Miedze jako element podtatrzańskiego krajobrazu Apolonia Lichaczewska - „Święta Górecka” - Zofia Kilanowicz Lucyna Czubernat - Problemy szkolnictwa ponadpodstawowego w powiecie nowotarskim i sposoby ich rozwiązywania Janusz Stopka - Epizod bałkański PAMIĘTNIKI, WSPOMNIENIA, PORTRETY Adam Sawina - Matka Róża, córka Wanda - dwie wielkie dziedziczki, ziemianki i patriotki z Raby Wyżnej | Jan Gryglak|- Na trzech kontynentach z karabinem w ręku. Zakończenie Tadeusz Domin - Wspomnienie z wojska Arkadiusz Stefaniak-Guzik, Bernadetta Kwaśny - Halina Budzyk „Hawajka” - kobieta porucznik Arkadiusz Stefaniak-Guzik - Wspomnienie o Marianie Gachu ps. „Hermes” (1921-2005) Tim Cooley - Ludzie z pasją. Józef i Maria Staszlowie w mojej pamięci (tł. Monika Andruszkiewicz) Tim Cooley - People with passion. Some of my memories of Maria and Józef Staszel Arkadiusz Stefaniak-Guzik - Spod Olimpu pod Turbacz - z biografii Konstantego Cholewasza LISTA NIEOBECNYCH Stanisław Apostoł - Hello Toni - Pamięci Zdzisława Macikowskiego Anna Szopińska - Do zobaczenia w lepszym świecie, „Zibi”! Jan Swidroń - Pamięci Józefa Różańskiego Wanda Szado-Kudasikowa - Roman Dzioboń: nowotarski Poeta - Ujek z Miasta 6.10.1932 -26.10.2021 RECENZJE Justyna Skrobisz - O „Dziejach i sztuce Polskiego Spiszą” Andrzeja Skorupy i Rafała Monity Beata Zalot - O „Fabryce utraconej” Anny Majorczyk Ryszard M. Remiszewski - „Był wśród nas. Ksiądz Karol Wojtyła na Orawie” ks. Piotra Grotowskiego, ks. Zygmunta Hopciasia i ks. Leszka Urody Beata Zalot - „Drogami Skalnej Ziemi” Hanny Pieńkowskiej i Tadeusza Staicha...377 Stanisława Trebunia-Staszel - „Długa wojna światowa na Nowotarszczyźnie 1939-...” KRONIKA NOWOTARSKA Lucyna Czubernat - Kronika Nowotarska 2021

Spis treści : POEZJA Krzysztof Kokot – Jeźdźcy apokalipsy Wanda Szado-Kudasikowa – Modlitwa Z PRZESZŁOŚCI MIASTA I REGIONU Halszka Fryźlewicz – Między prawdą a legendą. Obraz „Wielka Rodzina Marii” z kościoła św. Anny w Nowym Targu na tle małopolskiego malarstwa tablicowego z około 1500 r. Andrzej Skorupa – O ołtarzach w kościele w Łapszach Niżnych Piotr Matoga – Historia organów w kościele pw. Matki Bożej Fatimskiej w Czorsztynie Antoni Nowak – Dawny Nowy Targ w oczach cudzoziemców Jacek Górecki – Rody Kende i Teleki. O koligacjach rodzinnych Salamonów, ostatnich panów Zamku Dunajec w Niedzicy Janusz Stopka – Przedsiębiorstwo Handlu Wewnętrznego w Nowym Targu SKRZYNIA Z POEZJĄ Jerzy M. Kiersztyn – Szelest Jerzy M. Kiersztyn – Z wiatru i mgiełki Adam Kwiatek – Świat górali podhalańskich! Izabela Wójcik – Zielony gorset Izabela Wójcik – Anielskie chodnicki Krzysztof Kokot – Weterani Krzysztof Kokot – Ślad Renata Lipkowska – Bory Renata Lipkowska – Kwiaty Wanda Szado-Kudasikowa – Jesienne Miasto Joanna Słodyczka – Zamieranie Joanna Słodyczka – Mijanie Robert Kowalczyk – Modry biełasy Ks. Kazimierz Kubat SDS – Jesień Roman Oleksy – Nowy Targ Roman Oleksy – Na Ogrodowej Witold Organa – Muza Maria Krzysztofek – Posłuchojcie wiatru w polu Monika Luberda – Serce Stanisław Apostoł – Dzieciątko z Portofino Stanisław Apostoł – Króluj nam PRACE I MATERIAŁY ETNOGRAFICZNE Iwona Hodorowicz, Małgorzata Wesołowska – Drzewa i las w kulturze i wierzeniach Podhalan Krzysztof Miraj – Co flisacy potrafią odczytać z nieba? – czyli dawne sposoby przewidywania pogody przez flisaków Małgorzata Wesołowska – Od morowego powietrza zachowaj nas, Panie… MISCELLANEA Matka Boża Ludźmierska patronką Powiatu Nowotarskiego Apolonia Lichaczewska – Maciej Pinkwart – rzucający perły Katarzyna Pajerska – Cóż ja mogę mieć wspólnego z Billym Wilderem? A jednak… Wioleta Bulas-Madeja – Kościół na Bachledówce nowym sanktuarium Anna Wartak – Biblioteka w mieście, miasto w bibliotece – jubileusz Miejskiej Biblioteki Publicznej w Nowym Targu PAMIĘTNIKI, WSPOMNIENIA, PORTRETY Stanisław Apostoł – Jadwiga Apostoł-Staniszewska (1913–1990) Jadwiga Apostoł-Staniszewska – Za kurtyną czasu Arkadiusz Stefaniak-Guzik – Wspomnienie o ppor. poż. Tadeuszu Baranie w 80 rocznicę śmierci Arkadiusz Stefaniak-Guzik – Jerzy Lgocki i Strażacki Ruch Oporu „Skała” we wspomnieniach mjr. Leopolda Kiersznowskiego ps. „Pobóg” LISTA NIEOBECNYCH Anna Szopińska – Pożegnanie Marii Pawluśkiewiczowej – nowotarżanki patriotycznego ducha, sportsmenki, niestrudzonej społeczniczki RECENZJE Maciej Hodorowicz, Stanisław Hodorowicz – O wolności Józef Figura – Z benzyną w żyłach, czyli „Podhalańskich kółek czar” Lucyna Czubernat – Rozmowa o książce Ludmiły Figiel pt. „Nowy Targ. Uwaga! Nisko latające Anioły!” Ryszard M. Remiszewski – „Rocznik Orawski” po raz jedenasty KRONIKA NOWOTARSKA Lucyna Czubernat – Kronika nowotarska 2022

Spis treści Od Redakcji POEZJA: Wanda Szado-Kudasikowa - Piękno życia. Krzysztof Kokot - Mgła w mieście. Z PRZESZŁOŚCI MIASTA: Barbara Słuszkiewicz - W miasteczku gospód, knajp, restauracji i domów zajezdnych w okresie od XVIII do połowy XX wieku. Michał Sieczka - Poligon C.K. artylerii fortecznej w Nowym Targu. Krzysztof Przybyła - Bór na Czerwonem - miejsce wyjątkowe. Historia i współczesność 1925-2015. Marek StanisłaW fRYŹLEWICZ, Henryk Śmiałkowski - Nadawanie nazw ulicom w mieście w latach 1945-1989. Janusz Stopka - Nowotarski (reglamentowany) handel lat osiemdziesiątych XX stulecia. Z PRZESZŁOŚCI REGIONU: Andrzej Skorupa - Sztuki plastyczne doby baroku na Polskim Spiszu. Część II - malarstwo. Dawid Golik - Obsada personalna niemieckiej policji bezpieczeństwa i służby bezpieczeństwa w powiecie nowotarskim w latach 1939-1945. Grzegorz Moskal, Michał Rapta - Zegarek od chrzestnej matki. Grzegorz Moskal, Michał Rapta - "Pedagodzy" z Kriminalpolizei. Lucyna Czubernat - Znaczenie książki i biblioteki w budowaniu powojennej rzeczywistości. NOVIFORIANA: Marek Staniasław Fryźlewicz - Budowa Powiatowego Domu Kultury w Nowym Targu w świetle archiwalnej prasy. Janusz Stopka - Tichonow w Nowym Targu. PRACE I STUDIA ETNOGRAFICZNE: Anna Trebunia-Wyrostek - Ślady przedchrześcijańskich wierzeń i obrzędów religijnych na Podhalu. Cz. II. Katarzyna Ceklarz - Sebastian Flizak (1881-1972) - pionier badań etnograficznych po północnej stronie Gorców. Kaja Kajder, Dariusz Nikiel - Antropolodzy pytają o wojnę. O projekcie "Józef Kuraś "Ogień". Historia - pamięć - reprezentacje". MISCELLANEA: Anna Sinko - Produkujemy czystą energię. Z szacunku do przyrody... w trosce o przyszłe pokolenia. Projekty ZEW Niedzica S.A. w ramach Społecznej Odpowiedzialności Biznesu (CSR). Akademia Młodego Energetyka. PAMIĘTNIKI, RELACJE, WSPOMNIENIA: Monika Waksmundzka-Hajnos - Per aspera ad astra - edukacyjna droga wiejskiej młodzieży podhalańskiej dwudziestolecia międzywojennego na podstawie wspomnień profesora Andrzeja Waksmundzkiego. Ks. Andrzej Fryźlewicz - Konsekracja ołtarza Niepokalanej w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa w Nowym Targu w świetle pamiętnika Adama Zapiórkowskiego. Franciszek Szlaga - Wspomnienie o Nowotarskich Zakładach Przemysłu Skórzanego "Podhale". BIOGRAFIE, PORTRETY: Ryszard M. Remiszewski - Władysław Ściborowski - lekarz i pierwszy prezes Oddziału Towarzystwa Tatrzańskiego w Szczawnicy. Jacek Waksmundzki - Pułkownik dyplomowany piechoty Stanisław Styrczula-Maśniak. Jacek Waksmundzki - Ksiądz Stanisław Marusarz. KRONIKA NOWOTARSKA: Milena Pilarska - Kronika Nowotarska 2014. LISTA NIEOBECNYCH: Marek Stanisław Fryźlewicz - Wspomnienie Janka Langera. Ks. Władysław M. Zarębczan - Ludźmierski baca - ks. Tadeusz Juchas. RECENZJE: Bogusław Pachniowski - Czary góralskie. Magia Podtatrza i Beskidów Zachodnich.

SPIS TREŚCI Od Redakcji. POEZJA Wanda Szado-Kudasikowa - Jak drzewo prastare. Krzysztof Kokot - W parku. Z PRZESZŁOŚCI MIASTA Ks. Andrzej Fryźlewicz - Obraz nowotarskiej parafii św. Katarzyny i miasta pod koniec XVI wieku w świetle wizytacji parafii z 1596 r. Grzegorz Zamoyski - Opis granic miasta Nowego Targu i nazwiska jego mieszkańców w Metryce Józefińskiej z 1787 r. Tomasz J. Kotliński - Zwierzchnicy C.K. Sądu Powiatowego w Nowym Targu. Joanna Voit - 50 lat Muzeum Podhalańskiego im. Czesława Pajerskiego. Jacek Sowa - Szarotki, które kwitną na lodzie. Tadeusz Truty - 25 lat Parafii Świętego Brata Alberta w Nowym Targu. Ludmiła Figiel - Srebrne Jatki, czyli po co miastu galeria sztuki. Joanna Cyrwus-Zając - Jubileusz Szkoły Podstawowej nr 11 w Nowym Targu. Janusz Stopka - Nasze 650-lecie Nowego Targu. Bogusław Giełczyński, Marcin Jagła - Ochotnicza Straż Pożarna w Nowym Targu. Część IV. Działalność w latach 2002-2016. Z PRZESZŁOŚCI REGIONU Maciej Gaździcki, Tobiasz Orzeł, Adam Sawina - Historia administracji terytorialnej w Dolinie Górnej Raby. Jacek Pędzimąż - Śladami Kostki-Napierskiego. Andrzej Skorupa - Szaty liturgiczne w kościołach Polskiego Spisza. Jacek Waksmundzki - Epidemie i cmentarze epidemiczne na przykładzie Waksmunda w latach 1786-1919. Kazimierz Jarończyk - Historia Banku Spółdzielczego w Czarnym Dunajcu 1905-2015. Robert Kowalski - Polsko-słowackie rokowania graniczne z jesieni 1938 r. w świetle doniesień prasy czeskiej oraz raportów prasowych Konsulatu RP w Morawskiej Ostrawie. Marek Stanisław Fryźlewicz - Narodowa Pożyczka Rozwoju Sił Polski 1951 r. w Polsce i na Podhalu. NOVIFORIANA Marek Stanisław Fryźlewicz - Rozwój Nowotarskich Zakładów Przemysłu Skórzanego w Nowym Targu od chwili powstania do 1963 r. PRACE I STUDIA ETNOGRAFICZNE Katarzyna Ceklarz - Nowotarskie gimnazjum oraz Nowy Targ w latach 1907-1913 we wspomnieniach dr. Sebastiana Flizaka. Franciszek Fryźlewicz - Hodowla owiec na Podhalu według stanu do 1962 r. Stanisława Trebunia-Staszel - On dał nam to, co nas dziś ponad codziennością trzyma. Kazimierz Przerwa-Tetmajer w kulturze i historii Podhala. Monika Golonka-Czajkowska - Od kultury ludowej do kultury lokalnej - wybrane problemy edukacji regionalnej. MISCELLANEA Lesław Dall - Oleodruk Matki Boskiej Ludźmierskiej. Stanisław Apostoł - Pamięć o nich ginie pomału... Rzecz o Konfederacji Tatrzańskiej. Stanisław A. Hodorowicz - CZŁOWIEK - NAUKA - ŚWIAT. PAMIĘTNIKI, RELACJE, WSPOMNIENIA Tadeusz Domin - Wspomnienia z okresu okupacji hitlerowskiej. Część I. Jan Gryglak - Na trzech kontynentach z karabinem w ręku. Część II. Maria Szoska - Z dziejów jednej szkoły. Część I. BIOGRAFIE, PORTRETY Monika Waksmundzka-Hajnos, Ryszard Kocjan - Działalność profesora Andrzeja Waksmundzkiego w lubelskim środowisku naukowym. Franciszek Szlaga - Był blisko ludzkich spraw. Wspomnienie o ks. dr. Marianie Stawarzu. Ryszard M. Remiszewski - Kazimierek vel Baltazar, artysta niekonwencjonalny. KRONIKA NOWOTARSKA Milena Pilarska - Kronika Nowotarska 2015. LISTA NIEOBECNYCH Anna Szopińska - Józef Rams (1939-2015) - burmistrz początków odrodzonej samorządności, obywatel świata, inżynier-humanista. RECENZJE Marcin Jagła - Wandy Szado-Kudasikowej strofy o Janie Pawle II w osiemdziesiątą wiosnę życia. Monika Golonka-Czajkowska - Strój podhalański nareszcie doczekał się swojego opracowania w Atlasie Polskich Strojów Ludowych.